ЛИЗИНГ ШАРТНОМАСИНИ ЎЗГАРТИРИШ ВА БЕКОР ҚИЛИШ АСОСЛАРИ
Keywords:
Калит сўзлар: лизинг шартномаси, лизинг берувчи, лизинг олувчи, сотувчи, ҳуқуқ ва мажбуриятлар, лизинг шартномасини ўзгартириш ва бекор қилиш асослари.Abstract
Аннотация: Маълумки, лизинг шартномаси фуқаролик муомаласининг ҳуқуқий шакли ҳисобланади. Лизинг замонавий, юксак технологияларни кенг миқёсда жалб қилган ҳолда, иқтисодиёт ва бизнес ривожланишининг гаровидир. Р.Дўстмуродов таъкидлаганидек, лизинг – бу асосий воситалар, қурилмалар шунингдек узоқ вақт ишлатиладиган истеъмол молларининг узоқ муддатли ижараси бўлиб, пул шаклидаги эмас, балки моддий шаклдаги кредит беришда ифодаланади. Лизинг асосида мол-мулкдан фойдаланувчи ва лизинг компанияси ўртасидаги муносабатлар бўлиб, унга зарурий мол-мулк учун у мурожаат қилади ва у махсус равишда шу мақсад учун уни сотиб олади (бундай муносабатлар тарафлари турли мамлакатларда турлича номланади). Лизингда ушбу иштирокчилардан ташқари бошқа субъектлар ҳам иштирок этишлари мумкин (масалан, қарз берувчилар, кафиллар), аммо лизингда кўпроқ учта тараф иштирок этади. Мамлакатимизда лизинг фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишнинг аҳамияти ва зарурати бугунги кунда асосий масалалардан бирига айланиб улгурган. Чунки лизинг жараёнларининг ривожланиш динамикаси йилдан йилга ошиб бормоқда ҳамда барқарор иқтисодий ривожланишнинг бир қисмига айланмоқда. Ушбу мақола лизинг шартномасини ўзгартириш ва бекор қилиш асослари ҳақида фикр юритилади.
References
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР:
Дўстмуродов Р. Фермер хўжаликларини теҳника билан таъминлашда лизинг тизимининг аҳамияти // Бозор ислоҳатларини чуқурлаштиришнинг асосий йўналишлари ва қишлоқда инфратузилмаларни ривожлантири: илмий-амалий семинар маърузалар тўплами. - Тошкент. 2011. – 25 б.
“Крокус Интернэшнл”. Лизинг и коммерческий кредит. – М.: 1990. – С. 7.
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексига шарҳ. 2-жилд. – Тошкент: Baktria press, 2013. – Б. 369-370.
Раҳмонқулов Ҳ.Р. Мажбурият ҳуқуқи. -Тошкент: ТДЮИ, 2005. - 206 б.
Новик В.Л. Расторжение договоров по инициативе одной стороны во внесудебном порядке // Наука и образование: хозяйство и экономика; предпринимательство; право и управление. 2012. – № 9 (28). – С. 64-69.
Рахимова Ю.А. Шартномаларни ўзгартириш ва бекор қилишнинг фуқаролик-ҳуқуқий жиҳатлари. Монография. –Tошкент: ТДЮИ, 2012. – 177 б.
Григорян А.А. Расторжение договора лизинга // Лизинг. 2014. – № 12. – С. 46.
Имомов, Н. (2018). The tasks of the Civil Code: Regulation of Social Relations or Determination Of Rights. Юридик фанлар аҳборотномаси, (1), 43-49.
Имомов, Н. (2020). ЭСТОППЕЛЬ И ЕГО ВЫРАЖЕНИЕ В ГРАЖДАНСКОМ ПРАВЕ. Review of law sciences, 2(Спецвыпуск), 43-48.
O‘G‘Li, A. A. M. (2022). KORPORATSIYA USTAV KAPITALI FUNKSIYALARI VA UNGA OID MILLIY QONUNCHILIK NORMALARINI TAKOMILLASHTIRISH MASALALARI. Academic research in educational sciences, 3(8), 109-113.
Ibrohimov, A. A. M. O. G. (2023). IJARA MUNOSABATLARIDA IJARA HAQINI TO’LASH BILAN BOG’LIQ MASALALAR. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 3(2), 607-612.